Oew woark good doon
A-j oew woark good doot, he-j biej de meeste leu al nen hoop vuur ’t kreempen. Mear “some animals are more equal than others”. Dokters bevuurbeeld. Disse medicienkearls köant zich standaard méár veroorloven as de gewone man. Dat zee-j ook in de Nederlaandse literatuur. Dokter Vlimmen was nen ongewonen veedokter den nen gleujnigen hekel har an de gezaghebbers van de roomse koarke. Hee kon det maakn, want hee was wál nen heeln goodn dokter. Zelfde geeldt vuur “de gekke dokter” van Arie van der Lugt. Nen hoesdokter op een Zuud-Hollaands eailaand met ongewone behaandeling van ziene patiëanten.
A-j vearder kiekt op dit medisch terrein kom iej nog völle mear teegn. Dokter Tjerk van Taeke in een klassieker van Antoon Coolen, “Dorp aan de rivier”. Hee gong duur ’t veur vuur zinne patiëanten. Gong al springend op iesschotsen op de bevröaren Maas noar de oawerkaante um ne vrouwe te helpen biej de bevalling. Schreef gin factuurn oet at leu het nit konn betaaln en zin beste kammeroad was een streuper Cis den Dove. Biej zin jubileum as hoesdokter kreeg’e ne enveloppe met inhoold van de börgemeaster en zoonder der in te kieken steuk’e det kefak in ’n braand vuur de ogen van alle feestgängers. Zinnen vervanger, dokter Rits, was al nét zon woonderlijk man. Een book um nog ’s wier te leazen.
Toon Kortooms schreef zelfs ne trilogie oawer hoesdokter Edmund Angelino. Den heul praktijk in de grote pastorie van pastoor Louis Kersenmakers. Dan he-j dreks al ne mooie teegnstelling en doar maakt Kortooms ook rejaal gebroek van in dee serie van dree: Help de dokter verzuipt, Laat de dokter maar schuiven en Laat de dokter maar opkrassen. Beuker woer het intellectuele recensentendom een neuze vuur ophaaln, mear woer doezenden leu met an ’t leazen zeent ekömmen en nen hoop wille an hebt ehad. En dan he-k het nog geent oawer de succesvolle films dee der van emaakt zeent.
Dichter biej de dure ha-w in Riessen ooit dokter Stokkers. Dee alns vuur zinne patiëanten. Mear as ze um oet berre beelden vuur ne kleanigheaid, dan was’e genadeloos. En dan ha-w nog veedokter Van Nouhuys. Nen stealn goodn veedokter woer de boern heel gek met warren. Keaihard woarken, mear vuural zinne strontlearzen woer hee met oet ’n stal köm en doar ook zo de kökkens met inleup stoat de leu nog heelder vuur oogn.
In Oldenzaal ha-w hoesarts Frans Wagenaar, jazzmuzikaant en dichter van hele mooie roewe gedichten. In Riessen was Jan Slofstra hoesdokter en hee schreef een noaslagwoark oaver de biejnaams. Hee vermeelden ook mooie achtergroonden, ook at leu dat mangs nit zo heel good oetköm, mear jea…een dokter sprek-iej nit teegn. En loa-w dokter Dik Oosthoek nit vergetten. At’e roond ettenstied biej de patiëanten achterumme binnenköm en der steun ne broadpanne op ’t gasstel, dan kon ’t zo mear gebuurn det-e eawen een stukn vleais preuwden. Een dokter móch det en zeker nen goodn dokter.
Ik wil hier gin reclame maakn vuur on-angepast gedrag. Doot mear gewoon. Ook a-j dokter zeent. Mear oew woark mu-j aaltied good doon. Dan ma-j ook mangs een betjen apart doon.
TEKST: GERRIT DANNENBERG
Gerrit Dannenberg